بدنبال قتل یک خانواده ارمنی در گیومری ارمنستان توسط یک نظامی روسیه بنام والری پرمایکوف در مورخه ۱۲ ماه ژانویه سالجاری میلادی،اعتراضات نسبت به این جنایت ارمنستان را فرا گرفت و علاوه بر گیومری مردم ایروان پایتخت ارمنستان نیز به خیابانها ریخته و خواستار تعطیلی سفارتخانه روسیه در ایروان،تحویل نظامی جنایت کار روسیه به ایروان جهت محاکمه و خروج ارتش روسیه از ارمنستان و تعطیل شدن پایگاه نظامی روسیه در ارمنستان شدند.
به گزارش مرکز فرهنگی قفقاز ، اوج اعتراضات در ارمنستان زمانی بالا گرفت که روسیه اعلام داشت که از تحویل نظامی فوق الذکر به ایروان خودداری و محاکمه وی در روسیه خواهد بود.از سوی دیگر بدنبال تصمیم دولت ارمنستان برای افزایش بهای برق مصرفی موج اعتراضات این کشور را فراگرفت.اعتراضات در ارمنستان از روز ۱۹ ژوئن سالجاری میلادی پس از آن آغاز شد که کمیسیون تنظیم مقررات خدمات عمومی با درخواست شرکت روسی توزیع برق این کشور برای افزایش ۱۷ تا ۲۲ درصدی تعرفه برق موافقت کرد.معترضان بر ادامه اعتراضات تا لغو تصمیم افزایش بهای برق تاکید کردند.آن ها همچنین خواستار استعفای اعضای کمیسیون تنظیم مقررات خدمات عمومی ارمنستان و ملی کردن شبکه توزیع برق ارمنستان شدند.در این اعتراضات نیز یک طرف قضیه روسیه بود.
ارمنستان یکی از متحدان روسیه در قفقاز جنوبی است و تامین استقلال و تمامیت ارضی این کشور به روسیه وابسته است.مرزهای این کشور توسط نظامیان روسیه کنترل می شود و پایگاه ۱۰۲ روسیه در ارمنستان مستقراست.اقتصاد ارمنستان نیز تا حدود زیادی به روسیه وابسته است و عمده صادرات این کشور به روسیه است.
از نظر نویسنده در مورد اعتراضات در ارمنستان دو تحلیل وجود دارد:
تحلیل اول این است که اعتراضات به قتل خانواده ارمنی در گیومری توسط نظامی روسی و نیز افزایش بهای برق مصرفی توسط شرکت روسی بهانه ایی برای اعتراض به فقر و بیکاری گسترده در ارمنستان می باشد.اقتصاد ارمنستان در وضعیت بغرنجی قرار دارد و فقر و بیکاری علیرغم وعده دولت سرژ سرکسیان برای بهبود وضعیت فعلی بیداد می کند و بدلیل وضعیت نامناسب اقصادی میزان مهاجرت از ارمنستان هر روز افزایش می بابد.مردم ارمنستان نیک می دانند که بدلیل موقعیت ژئوپولیتیکی ارمنستان و بسته بودن مرزهای این کشور از طرف ترکیه و آذربایجان روسیه بهترین متحد ارمنستان و حافظ امنیت و استقلال این کشور است و از سوی دیگر روسیه برای ادامه نفوذ خویش در حوزه قفقاز جنوبی به ایروان محتاج است،پس تظاهرات بر علیه روسیه در واقع فشار به دولت ایروان و مسکو برای اصلاح وضعیت بد اقتصادی این کشور و کمک های بیشتر روسیه به ارمنستان است.
تحلیل دوم را می توان به تلاش
غرب برای ایجاد انقلاب رنگین در ارمنستان مربوط دانست.یکی از اهداف غرب
ایجاد انقلابات رنگین در جمهوریهای اتحاد جماهیر شوروی سابق بوده است.در
انقلابات رنگین نقش غرب و به ویژه آمریکا در طراحی و وقوع حوادث فوق محرز
بوده و ظاهرا هدف اصلی عبارت است از نفوذ تا اعماق شوروی سابق جهت جلوگیری
از احیاء آن و قدرت‌یابی مجدد روسیه.نکته ایی که احتمال وقوع انقلاب رنگین
در ارمنستان را محتمل
می سازد،اتحاد سیاسی و اقتصادی روسیه و ارمنستان است.غرب بدنبال
جدا کردن ارمنستان از روسیه است و گفته می شود در تحریک جوانان ارمنی که
رهبری اعتراضات را برعهده گرفته اند نقش ایفا می کند.علاوه بر این غرب
بخوبی واقف است که با شکل گیری یک دولت غربگرا در ایروان می تواند امنیت
ملی و اقتصاد ایران را نیز به چالش بکشد،چرا که در دوران تحریمهای غرب بر
علیه تهران ارمنستان نقش عمده ایی در همراهی ایران برای دور زدن تحریمها
داشته است.
در نهایت از دید نویسنده بنظر
نمی‌رسد اعتراضات اخیر در ارمنستان تهدید جدی برای دولت ایروان باشد.این
اعتراضات همچنین نمی‌تواند منافع روسیه را تهدید کند.علاوه بر خویشتنداری
دولت،معترضین در ارمنستان نه به طرح خواسته‌های سیاسی خویش پرداخته‌اند و
نه خواستار تغییر سیاست خارجی کشور هستند.نتیجه گیری می شود که با وجود
تلاش غرب برای ایجاد تغییرات در ارمنستان نمی توان وقوع انقلاب رنگین در
ارمنستان را متصور شد،چرا که مردم ارمنستان با مردمان کشورهای
قرقیزستان،گرجستان و اوکراین متفاوت هستند و بارها در طول تاریخ
سیاست ورزی خویش را نشان داده اند.آنها خوب می دانند که در وضعیت
فعلی ارمنستان هر گونه تلاش برای رویارویی با روسیه توان سنگینی را برای
آنها بدنبال خواهد داشت.
علی حیدری منور
ایین مطلب در خبرگزاری حقایق قفقاز نیز به چاپ رسیده است
